Vml. ambachtsherenhuis
Cortgene 7, 2951 EA Alblasserdam, Zuid-Holland
Bekijk op kaartDit grote dijkhuis in de dorpskern van Alblasserdam werd in 1841 gebouwd in opdracht van de ambachtsheer Cornelis Azn Rijkee. Het nieuwe pand bestond uit een hoofdhuis van 15 meter breed en 12,5 meter diep en een bijna even groot koetshuis dat ten opzichte van de dijk iets terug ligt. Beide bouwdelen hebben een schilddak waarvan de nok evenwijdig loopt aan de dijk.
Door het grote verschil in maaiveldniveau tussen de dijk en het achterliggende laagveen zijn het woonhuis en het koetshuis aan de achterzijde voorzien van een onderverdieping. Deze bevat in het woonhuis de keukens en voorraadkamers en in het koetshuis de paardenstallen. Het voorgedeelte langs de dijk heeft daarentegen een extra verdieping die aan de achterzijde ontbreekt.
Het woonhuis is zeer goed bewaard gebleven. Daardoor is het een uniek voorbeeld van een herenhuis uit het midden van de 19de eeuw. Schouwen, bedsteden, kasten en stucplafonds bleven bewaard.
Het woonhuis is aan vier zijden opgetrokken in baksteen. Het is tweebeukig van aanleg. De voorbeuk langs de straat is representatief van karakter en bestaat uit een centrale hal en een grote en kleine voorkamer. Beide kamers zijn betengeld en behangen en voorzien van marmeren schouwen en stucplafonds.
De kleine kamer aan de linkerzijde was waarschijnlijk een spreekkamer of kantoor. De grote kamer rechts was een salon. In de achterste beuk liggen drie kamers naast elkaar. De middenkamer in de as van de gang was de eetkamer. Links daarvan is een dienkamer met een houten keukenschouw en een binnentrap naar de keukens in het onderhuis. De kamer rechtsachter is een slaapvertrek met besteden. In dit vertrek is een oude kluis gevonden.
Het koetshuis had alleen aan de voorzijde een gemetselde gevel. De linkerzijgevel en de achtergevel waren opgetrokken in hout. In tegenstelling tot het hoofdhuis werd het koetshuis verbouwd en verkleind. Tussen de koetsenstalling en het huis bevindt zich nog een tuigkamer. De verdieping en de kap van het koetshuis vormden vroeger waarschijnlijk één grote hooizolder.
Het onderhuis wordt ingenomen door een keuken, een bijkeuken en een voorraadkamer met gemetseld gewelf. De zolder is grotendeels leeg en bevat aan de voorzijde twee in hout afgetimmerde slaapkamers met bedsteden.
Het huis werd in desolate staat aan de Vereniging overgedragen in 2006. Een grote restauratie van dit unieke monument is in 2010 afgerond.
Voor meer informatie zie Jaarverslag Vereniging Hendrick de Keyser 88 (2006), pp. 9-10, 89 (2007), pp. 20-21, 90 (2008), pp. 20-21, 91 (2009), pp. 21-22 en 92 (2010), p. 21.