Oosterpoort

De Oosterpoort werd gebouwd toen een nieuwe stadsdeel in 1576 aan de oostzijde van Hoorn werd toegevoegd. Oorspronkelijk was het geen vrijstaand gebouw maar een doorgang in de aarden verdedigingswal met aan de bovenzijde een platte afdekking. Pas in 1601 werd de poortwachterswoning boven de ingang toegevoegd.

De eigenlijke doorgang door de wal is krom aangelegd om te voorkomen dat de vijand recht door de poort kon schieten. Het ontwerp voor de poort werd gemaakt door de beroemde Amsterdamse bouwmeester Joost Jansz. Bilhamer. Het front aan de stadszijde is opgetrokken in baksteen, afgewisseld door lagen zandsteen. Twee toscaanse pilasters dragen een hoofdgestel en markeren de poort.

 

De buitenzijde is geheel uit natuursteen opgetrokken. Hier wordt de gang geflankeerd door dubbele toscaanse pilasters met rusticabanden en blokken. In het hoofdgestel bevindt zich een latijns opschrift en vier wapenschilden. Onder in de gevel bevinden zich twee kanonslopen die duidelijk maakten dat degene die met kwade bedoelingen kwam zou worden tegengehouden. Daarvoor diende ook de houten brug die in geval van nood kon worden gesloopt. Deze werd in 1793 vervangen door een stenen exemplaar.

Voor meer informatie zie Jaarverslag Vereniging Hendrick de Keyser 85 (2003), pp. 13-14.