Nassaulaan 14
2011 PC Haarlem, Noord-Holland
Bekijk op kaartHet huis ligt aan de voormalige Crayenhorstergracht die deel uitmaakte van de oudste omwalling van de stad. In zijn huidige vorm dateert het uit de 17de eeuw. De geschiedenis gaat echter terug tot 1612. Het maakte met het buurpand aan de linkerzijde deel uit van een dubbelpand. Op het achtererf van deze huizen stond een losse ‘caemer' die bereikbaar was via de Slagerspoort, een steeg die uitkomt op de Nassaulaan. Dergelijke eenkamerwoningen werden omstreeks 1600 vaker in Haarlem gebouwd om onderdak te bieden aan de stroom immigranten uit de Zuidelijke Nederlanden.
Waarschijnlijk werden beide huizen in 1653 van elkaar gescheiden en vernieuwd. In de bepalingen werd een en ander vastgelegd over gemeenschappelijk gebruik van de waterput en het riool. Het huis behield, over het erf van de buurman zijn toegang tot de steeg. In de scheidingsmuur tussen de beide erven werd een poortje opengelaten van acht voet hoog.
De indeling uit die tijd bleef grotendeels bewaard. Uitzonderlijk is het dat grote delen van betimmeringen, deuren, deuromlijstingen en spiltrap nog steeds in goede staat zijn. In 1907 vestigde de ‘Eerste electrische handschoenen en struisveerenwasscherij en ververij' zich in het pand. Rond 1900 werd de gevel door een trapgevel vervangen die in 1972 weer als halsgevel werd teruggebracht. Het achterhuis werd gesloopt en vervangen door een moderne atelierruimte.
Voor meer informatie zie Huizen in Nederland, deel I Friesland en Noord-Holland, pp. 200-203.