Huis Tichelaar

In de dorpskern van Makkum tegenover de oude waag, ligt het pand Turfmarkt 5. Het huis heeft een rijk behandelde lijstgevel uit het midden van de 19de eeuw.
Typisch voor Friesland is het driehoekige dakschild aan de voorzijde, dat wordt bekroond door een gemetselde schoorsteen. Achter de 19de-eeuwse voorgevel gaat een 17de-eeuws huis schuil. 

Het pand werd gebouwd in 1669 en in 1699 gekocht door Freerk Jansz Tichelaar en zijn vrouw Jouwer Ymes Kalkbrander. Zij legden hier de basis voor de beroemde Makkummer aardewerk- en tegelfabriek van Tichelaar. De wanden werden in de loop der tijd door de Tichelaars voorzien van geschilderde tegeltableaus en decortegels uit eigen bedrijf, uit verschillende perioden. Hierdoor groeide het huis uit tot één van de rijkst betegelde woonhuisinterieurs van Nederland. 

Het huis heeft aan de rechterzijde een vijftien meter lange gang met aan de linkerzijde drie woonvertrekken. Deze indeling is tijdens een verbouwing in 1730 tot stand gekomen. In de 18de eeuw werd het bedrijf uitgebreid door het buurhuis, Turfmarkt 7, erbij te kopen. Aanvankelijk was dit het magazijn voor lood en tin, stoffen die gebruikt werden voor het kleuren van de tegels. Gaandeweg werd de feitelijke productie overgebracht naar een fabrieksterrein in Makkum. Nadat de huizen waren losgekocht van het bedrijf werden ze begin jaren '90 geheel gerestaureerd in opdracht van dhr P.J. Tichelaar. 

De voorkamer is de salon, de verhoogde middenkamer was het slaapvertrek met bedsteden. De middenkamer is onderkelderd en ligt daardoor 90 centimeter hoger. Aan de middenkamer grenst het binnenplaatsje met daarachter een dwarsgeplaatst achterhuis zonder verdieping. Dit achterhuis is in 1730 gebouwd. De vertrekken zijn voorzien van 18de- en 19de-eeuwse betegelingen met onder andere bijbelse scenes, landschappen en de seizoenen.

In het pand zijn sinds 2016 twee Monument en Bed-locaties gevestigd. Deze vakantiehuizen kunnen los of in combinatie worden gehuurd.

Voor meer informatie zie Jaarverslag Vereniging Hendrick de Keyser 81 (1999), pp. 6-9.