Huis Oosterleek

Dit rijksmonument betreft volgens de redengevende omschrijving in het monumentenregister een ‘huisje met houten voorgevel en gedeeltelijk houten zijgevel; schuiframen met kleine roedenverdeling, hoge schoorsteen, 18de eeuw'. 
Het huisje, nu Huis Oosterleek, is door de tijd heen bewoond geweest door boerenfamilies die werkzaam waren in de veelteelt en bewoners die zich bezighielden met haringvisserij op de Noordzee.

Het hoort zonder twijfel tot de weinige oude houten Westfriese langhuizen waarvan nog historische bouwmassa bewaard is gebleven. Het pand heeft dikke keldermuren die mogelijk wijzen op een ouder stenen huis.


 

Het heeft veel authentieke onderdelen uit de 18de en 19de eeuw. Het herbergt een dubbele betegelde schouw (waarvan helaas de fraaie tegeltableaus zijn gestolen)en een vloer met groen en geel in patroon gelegde geglazuurde tegels. Er bevinden zich ook beschilderde deuren en wanden en een oude regenwaterput. 

Het huis is gerestaureerd: opnieuw gefundeerd, het metselwerk, daksporen, gebinten, kozijnen en ander houtwerk zijn gerepareerd en zo nodig vernieuwd. Zoveel mogelijk origineel materiaal is behouden en de originele kleuren teruggebracht. Een crowdfundings-actie zorgde voor de plaatsing van nieuwe tegeltableaus.

Het huis is te huur als Monument en Bed.

Voor meer informatie zie het Jaarverslag Vereniging Hendrick de Keyser 99 (2017), pp. 28-30.

Het staat in een bijzonder cultuurlandschap, de dorpslint van Oosterleek, niet ver van de Westfriese Omringdijk. Op de kadastrale kaart van omstreeks 1824 is het huisje te herkennen aan zijn lange vorm. 
Het was toen in bezit van Jan Roos en werd omgeven door een hoogstamboomgaard en enkele percelen bouw- en grasland. Het moet een klein boerderijtje zijn geweest met plaats voor slechts wat kleinvee. Het heeft een eenvoudig negen vakken diep houtskelet, ingevuld met houten en stenen gevels, en bestaat uit een voorhuis (waar niet gestookt kon worden), ‘middelwoning' (met bedsteden), keuken (met ruggelings gekoppelde schouw), berghok, onderkelderd kamertje en een koestraat voor slechts drie beesten.